Στις κρίσεις όλοι και όλα «κρίνονται» και η πρόσφατη κακοκαιρία δεν δοκίμασε μόνο την επάρκεια του κρατικού μηχανισμού, αλλά για μια ακόμα φορά μάς έδωσε την ευκαιρία για προβληματισμό, μάλλον γόνιμο και διδακτικό.
Και οι κρίσεις γίνονται πιο κατανοητές, αν χρησιμοποιήσουμε μια μεταφορική αναλογία. Βλέποντας όλο αυτό το «μπάχαλο» των τελευταίων ημερών δεν άντεξα στον πειρασμό να παραλληλίσω την εικόνα που εμφανίστηκε στα μάτια μας με μια ατραξιόν από περασμένες «αθώες» και συνάμα χαρακτηριστικές εποχές.
Ας κάνουμε όμως πρώτα μια νοσταλγική επιστροφή στις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, όταν τα πάντα είχαν άλλες διαστάσεις και άλλα νοήματα. Και ας σταματήσουμε στα λούνα-παρκ της εποχής και στα πανηγύρια, όπου μια δημοφιλής και συνάμα χαρακτηριστική της εποχής ατραξιόν ήταν η «ασώματος κεφαλή».
Για τους νεώτερους, που δεν έχουν εμπειρική γνώση του θέματος, να πούμε ότι ήταν ένα τρικ, μάλλον κακοστημένο, αλλά «γοητευτικό» και σχεδόν «μαγικό»! Από το διαδίκτυο διάλεξα αυτή την αναφορά ως πιο περιεκτική και παραστατική.
Που «κολλάει» αυτή η ατραξιόν από το παρελθόν με την προχθεσινή εικόνα αποσύνθεσης και ταλαιπωρίας; Απλά μού δίνει την ευκαιρία να κάνω μια μεταφορική αναλογία, πάντα βέβαια τηρουμένων των αναλογιών.
Στην κοινωνικοπολιτική μας πραγματικότητα υπάρχει «κεφαλή» που έχει απάντηση σε όλα τα ερωτήματα, αλλά δεν μπορεί να δράσει αποτελεσματικά.
Είναι όμως «ασώματος»;
«Κεφαλή» χωρίς σώμα ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ! Απλά αυτό είναι αφανές και απόν (δεν θα μπω στον πειρασμό να εξετάσω αν αυτό γίνεται οικειοθελώς ή αναγκαστικά) και «το παίζει» θεατής και μάλιστα επικριτικός και σφόδρα παραπονούμενος.
Και εδώ είναι η ουσιαστική διαφορά:
Στην παράσταση από το παρελθόν υπήρχαν διακριτοί και σαφέστατα διαγεγραμμένοι ρόλοι. Από τη μία οι συντελεστές της παράστασης και από την άλλη το κοινό.
Στην σημερινή σκηνή το «σώμα» είναι ταυτόχρονα και θεατής και κατά το δοκούν (και συμφέρον;) διαλέγει ρόλο!
Ως «σώμα» τρέφει και στηρίζει την «κεφαλή». Αλλά και με μεγάλη ευκολία μεταμορφώνεται σε θεατή για να παρακολουθήσει τα γεγονότα, σαν τους θεατές της ατραξιόν, είτε τους εύπιστους, είτε τους δύσπιστους, είτε και τους αδιάφορους!
Η ευθύνη του «σώματος» κατ’ εμέ είναι δεδομένη. Θα μπορούσα να του αναγνωρίσω ως ελαφρυντικό είναι ότι το «σώμα» δεν είναι «συγκροτημένο σε σώμα»! Αλλά ας μην επεκταθούμε εδώ στα ερωτήματα του τύπου: αν θέλει, αν μπορεί, αν στο μέλλον θα θελήσει και αν οψέποτε θα μπορέσει.
Αντιθέτως η «κεφαλή» από αρχαιοτάτων χρόνων είναι κατά κανόνα (τηρουμένων πάντα κάποιων προϋποθέσεων) και πιο συνειδητοποιημένη και «συγκροτημένη σε σώμα»!
Ωστόσο (πάντα κατ’ εμέ) η «ανευθυνότητα» του σημερινού σώματος δεν απαλλάσσει την «κεφαλή» από τις ευθύνες της.
Τι θα μπορούσε να κάνει η «κεφαλή»; Να αναλάβει με θάρρος και ευθύτητα τον ΠΟΛΙΤΙΚΟ ρόλο της (και όχι μόνο τον ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ) και να ενεργήσει ως εξής:
• Να κηρύξει γενική αργία πλην των αναγκαίων εργαζομένων (Σ.Α. Ο.Τ.Α. υγεία κ.τ.τ.).
• Να απαγορεύσει αυστηρώς και δια ροπάλου τη μετακίνηση οχημάτων, εξαιρουμένων φυσικά των κρατικών και δη των Μ.Μ.Μ. (και ίσως των ταξί μόνο με επιβάτες «κωδικοποιημένους»).
• Να επιτρέπονται ιδιωτικές μετακινήσεις αυτοκινήτων μόνο με 5φήφιο κωδικό (ζητήματα υγείας, εργαζόμενοι σε κρίσιμους τομείς, ταξιδιώτες με επίδειξη εισιτηρίου, delivery κ.τ.τ.).
• Να βγάλει όλο τον διαθέσιμο μηχανισμό, μέσα και προσωπικό, σε κομβικά σημεία, που αφενός θα ελέγχουν την εφαρμογή των εκτάκτων μέτρων, αφετέρου θα εργάζονται για να διατηρηθούν οι δρόμοι ανοικτοί.
Παρέλειψα βέβαια τα αυτονόητα (καλά οργανωμένο σχέδιο, επιστράτευση ιδιωτικών μέσων και ατόμων, επιτελικός συντονισμός κ.τ.τ.).
Πάντως ποτέ δεν είναι αργά. Να ελπίζουμε την επομένη φορά να έχουν βάλει μυαλό και να κάνουν τα ΑΥΤΟΝΟΗΤΑ;
Υ.Γ. Θα πρότεινα να ζητηθεί βοήθεια από πόλεις που έχουν τεράστια πείρα από τέτοια θέματα. Να αποσταλούν δηλ. κλιμάκια στη Μόσχα, στη Στοκχόλμη, στο Τορόντο και όπου αλλού κριθεί αναγκαίο, για να αντλήσουν τεχνογνωσία επί του θέματος. Εν ανάγκη να συσταθεί «τρόικα» από ξένους ειδικούς (ένα Ρώσος, ένας Σκανδιναβός και ένα Καναδός), η οποία θα εγκατασταθεί στην Αθήνα και θα έχει έκτακτες εξουσίες κ.τ.τ. Ένα πράγμα σαν την τρόικα, που είχαμε για οικονομική επιτήρηση. Το κολάι το έχουμε πάρει και μάλιστα πολύ καλά!
