Κανένας ληστής τραπεζών δεν ξεκίνησε τη δράση του από ληστεία μετά φόνου! Ούτε και αναμένονται ληστείες τραπεζών από μέλη μιας μοναστικής κοινότητας βουδιστών μοναχών!
Πάντα υπάρχει ένα ατομικό «παρελθόν» και ένα πρόσφορο κοινωνικό περιβάλλον, παράγοντες που καθορίζουν τη συμπεριφορά μας σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο, είτε θετική είναι αυτή, είτε αρνητική.
Τι θέλω να πω με αυτή τη διαπίστωση θα γίνει σαφές παρακάτω.
Το σημερινό μας σημείωμα προκλήθηκε από το θλιβερό και συνάμα αποτρόπαιο γεγονός της δολοφονίας του νεαρού Άλκη Καμπανού από άτομα, που είναι οπαδοί ομάδας, «παραδοσιακά» αντιπάλου της ομάδας που υποστήριζε ο άτυχος και άμοιρος ευθυνών Άλκης.
Το διαδίκτυο βρίθει από αναλύσεις και απόδοση ευθυνών, από στοιχεία και προτάσεις αποτροπής τους. Εγώ θα αναφερθώ σε μια πτυχή – κατά τη γνώμη μου σοβαρή – η οποία πρέπει να είναι βάση για κάθε συζήτηση επί του θέματος.
Μπορούμε να ταξινομούμε τη βία σε είδη και κατηγορίες (οπαδική, ενδοοικογενειακή, σχολική κ.τ.τ.) για λόγους νομικούς, κοινωνικούς ή άλλους, αλλά το «υπόβαθρό» της είναι ενιαίο. Και εδώ γίνεται σαφές τι εννοώ στον πρόλογο του σημειώματος. Θα επιμείνω μάλιστα στα φαινόμενα βίας με προσδιορισμό ομαδικό, όχι αποκλειστικά αθλητικό.
Θεωρώ ότι η επιμονή στην «ταμπέλα» ΟΠΑΔΙΚΗ ΒΙΑ δεν βοηθά στην κατανόηση και συνεπώς στην θεραπεία του φαινομένου, αν δεχθούμε βέβαια ότι αυτή είναι εφικτή. Η συγκρότηση ομάδων με κοινό χαρακτηριστικό (εν προκειμένω τον αθλητικό σύλλογο) και με σκοπό την άσκηση βίας κατά αντιπάλων (με διάφορες προφάσεις ή αιτίες) ΔΕΝ συμβαίνει μόνο στον ποδοσφαιρικό ή τον ευρύτερο αθλητικό χώρο.
Το φαινόμενο το συναντάμε από αμνημονεύτων χρόνων σε όλες τις κοινωνίες, άλλοτε πιο έντονα και γενικευμένα, άλλοτε πιο ήπια και περιστασιακά. Το βλέπουμε σε θρησκείες, κόμματα, κοινωνικές ομάδες κ.λπ. Σε μερικές χώρες μάλιστα οι αντίπαλες ομάδες συγκροτούνται με βάση τη γειτονιά!
Να θυμίσω ότι προ ετών είχε γίνει «της μόδας» να συγκρούονται σχολεία και να «κλείνονται ραντεβού θανάτου», μάλιστα από σχολεία πολύ μακρινών μεταξύ τους περιοχών, επειδή είχε γίνει μια «παρεξήγα» σε σχολική εκδρομή!
Τα αίτια που εκτρέφουν αυτό το φαινόμενο γενικά είναι τόσο γνωστά και χιλιοειπωμένα! Και ειδικά στον οπαδικό ποδοσφαιρικό χώρο ακόμη πιο γνωστά! Αυτό που θέλω να πω είναι ότι δεν ενοχοποιείται το ποδόσφαιρο για τα φαινόμενα αυτά ως τάχα ο ΜΟΝΟΣ «κατάλληλος» χώρος για να εκτρέφονται φαινόμενα βίας κ.τ.τ. Μήπως και στις θρησκείες δεν έχουν γίνει (και γίνονται) ακόμη και χειρότερα;
Και δεν είναι ανάγκη να πάμε σε φανατικούς ταλιμπάν. Θυμίζω από το πρόσφατο παρελθόν τι έγινε με τους «οπαδούς» δύο μητροπολιτών στην Λάρισα, που διεκδικούσαν την ίδια θέση. Καδρόνια και σπασμένα κεφάλια … Και υποτίθεται ότι αυτοί είναι χριστιανοί, που κύριο στοιχείο της πίστης τους είναι η αγάπη προς τον πλησίον!
Ο άνθρωπος είναι «περίπλοκο» ον!
Για να μην πάμε στα «Ευαγγελικά», όταν πέφτανε νεκροί με αφορμή τη μετάφραση των Ευαγγελίων στη δημοτική!
Ένας φίλος, με τον οποίο ανταλλάξαμε μηνύματα επ’ ευκαιρία του θλιβερού γεγονότος μού έγραψε:
«Αυτό (δηλ. το γεγονός της άνανδρης δολοφονίας) είναι “καθρέφτης της κατάστασης” (δηλ. του «τοπίου» στον αθλητικό χώρο»). Πολλά παιδιά δεν μαθαίνουν να αγαπούν τις ομάδες τους, παρά μόνο να μισούν τους αντιπάλους τους».
Αυτά τα λόγια θεωρώ ότι πρέπει να είναι η βάση κάθε συζήτησης για οποιαδήποτε απόπειρα «θεραπείας». Να στοχεύουμε στην ανάπτυξη του χαρακτήρα μέσα από την «οικοδόμηση» της προσωπικότητας του κάθε ατόμου και όχι μέσα από την «αποδόμηση» του «αντιπάλου».
Ίσως αυτό θεωρηθεί ουτοπικό ή αφελές, αλλά κανένας δεν μπορεί να μάς στερήσει το δικαίωμα στην ουτοπία!
