Γιορτή των Τριών Ιεραρχών: Mια γιορτή της παιδείας και των γραμμάτων, του Γιώργου Σιαρακά

Κάθε χρόνο, στις 30 του Γενάρη η Εκκλησία μας γιορτάζει τη μνήμη των Τριών Ιεραρχών, δηλαδή του  Βασιλείου του Μεγάλου,  του Γρηγορίου του Θεολόγου και του Ιωάννη του Χρυσοστόμου. Η συγκεκριμένη γιορτή αποκαλείται και ‘’Γιορτή των Γραμμάτων’’ καθώς και οι τρεις τους ήταν μεγάλοι Δάσκαλοι και Πατέρες της Εκκλησίας μας. Ας πούμε καταρχήν λίγα λόγια για τον βίο και το έργο τους.

Ο Μέγας Βασίλειος (329-379 μ.Χ.) γεννήθηκε στην Καισαρεία της Καππαδοκίας και σπούδασε Ρητορική, Γραμματική και άλλες μεγάλες επιστήμες της εποχής του. Αυτό που τον διέκρινε ήταν η αφοσίωσή του στην Ορθοδοξία ενώ ήταν ιδιαίτερα δραστήριος σε ότι αφορά το φιλανθρωπικό του έργο. Συγκεκριμένα, μοίρασε όλη του την περιουσία στους φτωχούς, ενώ ίδρυσε φιλανθρωπικά ιδρύματα, νοσοκομεία και γηροκομεία. Η μνήμη του τιμάται από την Εκκλησία την πρώτη μέρα του έτους, ημέρα του θανάτου του.

Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος ή Ναζιανζινός (329-391μ.Χ.) είχε καταγωγή επίσης από την Καππαδοκία και συγκεκριμένα από την Ναζιανζό και είχε την τύχη να μάθει τις σοφίες της ζωής από τα καλύτερα σχολεία της εποχής του. Αργότερα δίδαξε ρητορική στην Αθήνα, ενώ βοήθησε στην αντιμετώπιση της αίρεσης του Αρείου στην Κωνσταντινούπολη, κάτι που του χάρισε την ονομασία Θεολόγος. Η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις 25 Ιανουαρίου.

Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος τέλος, γεννήθηκε στην Αντιόχεια της Συρίας. Έζησε συνολικά 62 έτη κατά τη διάρκεια των οποίων έγραψε πολλά βιβλία. Σημείο αναφοράς στο έργο του αποτελεί η συγγραφή της λειτουργίας της Κυριακής της Εκκλησίας μας, η οποία τιμά τη μνήμη του στις 13 Νοεμβρίου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι και οι τρεις τους προέρχονταν από πολύ καλές οικογένειες που τους βοήθησαν να γίνουν άνθρωποι των γραμμάτων και να έρθουν σε στενή επαφή με τον Χριστιανισμό. Οι συμβουλές τους και η συμβολή τους στην παιδεία αποτελεί οδηγό για όλες τις γενιές μαθητών και εκπαιδευτικών ανά τους αιώνες.

Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια του Μεγάλου Βασιλείου για τους γονείς που δεν φροντίζουν για την μόρφωση των παιδιών τους, τους οποίους αποκαλεί «φονιάδες», γιατί θεωρούσε τη μόρφωση καλλιέργεια της ψυχής των παιδιών. Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, επίσης πίστευε ότι όταν επιπλήττεις κάποιον νέο χωρίς ταυτόχρονα να τον συμβουλεύεις, τον κάνεις πιο σκληρό. Ακόμη, ο Γρηγόριος ο Θεολόγος δίνει μεγάλη σημασία στην φιλία λέγοντας πως δεν υπάρχει τίποτε καλύτερο από έναν πιστό φίλο.

Αναμφίβολα λοιπόν, τα μηνύματα, οι συμβουλές και οι διδαχές των Τριών Ιεραρχών αποτελούν διαχρονικοί οδηγοί για την Παιδεία, ιδίως τη σημερινή, που ακόμα και όταν αντιμετωπίζει αντίξοες συνθήκες πάντα πιστεύει, πάντα υπομένει, πάντα ελπίζει σε ένα καλύτερο μέλλον με περισσότερη σοφία, μόρφωση και γνώση.

Έχοντας λοιπόν, ως παρακαταθήκη τα προαναφερθέντα παραδείγματα από τις διδαχές τους, ας αγωνιστούμε όλοι όσοι ασχολούμαστε ενεργά με την εκπαίδευση με σκοπό να κρατήσουμε όρθια την παιδεία και να φτιάξουμε ένα καλύτερο αύριο για τα παιδιά μας.

Ας μας ευλογούν οι «Τρεις Μέγιστοι Φωστήρες Της Τρισηλίου Θεότητος» όπως τους αποκαλεί και το σχετικό τροπάριο.

* O Γιώργος Σιαρακάς είναι πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών με ειδίκευση στη Μεσαιωνική και Νεοελληνική Φιλολογία & και της Σχολής Δημοσιογραφίας του Aegean College με ειδίκευση στην Αθλητική Δημοσιογραφία.